اسرار کاوش

پر کاربرد ترین واحد های اندازه گیری در ایران باستان عبارت بودند از :

علت اینکه چند نام دارد این است که در ادوار مختلف و با زبان های مختلف به کار رفته است و علت تخمین نیز آنست که این مقیاسها ، بر مبنای طول دست و یا گامهای افراد بوده که در افراد مختلف با اندامهای متفاوت از هم ، متغیر بوده است . ولی به طور کلی تفاوت یک یا دو سانتی دارند نه بیشتر .

یک ذرع و یا یک گز : 104 تا 110 سانتی متر که هر 2 ذراع یا ارج برابر بوده با یک ذرع

یک ارش یا ارج و یا ذراع : 52 الی 55 سانتی متر که هر 2 ذراع برابر بوده با یک گز . قابل توجه آنکه اکثر سازه های سنگی هخامنشیان ، با این مقیاس است .

یک چارک : برابر با یک چهارم گز که 26 سانتی متر می شده ( حدودا ) است ولی کاربرد چارک در تمامی اوزان و طول ها ، به عنوان یک چهارم به کار می رفته است به عنوان مثال یک چارک جریب یا یک چارک من تبریز

یک گره : برابر با 5/5 الی 5/6 سانتی متر 

یک بهر : برابر بوده است با نیم گره ، معادل 2/7 الی 2/8 سانتی متر 

یک وجب : که نیاز به توضیح نیست این مقیاس به صورت عرفی بوده و مقیاسی رسمی نبوده است

یک بند : یک بند انگشت 

یک واحد طول که اخیرا باستان شناسان کشف نموده اند و هنوز نامی برای آن نیافته اند نیز وجود داشته که 3 میلی متر کنونی بوده و می توان گفت که یک دهم بهر ، معادل دو میلیمتر و هشت دهم میلیمتر ، مهمترین و کاربردی ترین مقیاس اندازه گیری در ایران باستان بوده است . 

یک فرسخ : معادل 6000 ذرع بوده است 

چند مقیاس هم برای اندازه گیری سطوح وجود داشته که آنرا نیز بدین ترتیب شرح خواهیم داد :

یک جریب : ( این واحد سطح از آرامیان به ساسانیان وارد شد و بعد از حمله و غصب ایران توسط اعراب بادیه نشین ، وارد فرهنگ اعراب شد ) هر جریب برابر است با زمینی به طول 60 ذزاع و عرض 60 ذراع ، که می شده 3600 ذراع . از آنجا که هر ذراع 55 سانتی متر بوده حدودا می شده 33 متر در 33 متر .  

با این حساب می توان گفت هر یک جریب برابر است با زمینی به مساحت تقریبی 1000 متر مربع ولی در برخی اسناد تا 1100 متر نیز لحاظ می شده است 

یک قصبه : هر یک قصبه ، زمینی به مساحت یکصد متر مربع را شامل می شده است یعنی هر جریب برابر بوده است با 10 قصبه .

مهمترین این واحدها در طول ، گز و ارش بوده و در سطح نیز واحد پر کاربرد آن ، جریب بوده است .

واحدهای دیگری نیز به کار می رفته مانند قفیز و کیل و عشیر و ...... که به محتوای مباحث دفینه یابان مرتبط نیست به همین دلیل از ذکر آن خودداری شده است

نمادهایی که بر مقابر موجود است معمولا با ضریب 100 برابر و یا 10 برابر رمز گشایی می شوند . برای مثال مسیر کاوش تندیس برخی از شتر های یک ذرعی را ، یکصد ذرع رمز گشایی میکنند . یا برخی از جوغن های یک گره ای را ده گره ، رمز گشایی می کنند . بنا بر این بهتر است که این مقیاسها را کاوشگران بدانند.

خرید بهترین فلزیاب های دنیا 09013545415

آریاییان به مانند دیگر اقوام دوره خود ، الهه و ایزد پرست بودند . اکثر این ایزدان و الهه ها دارای نماد جسمانی بودند و به صورت نماد های حیوانی یا انسانی و یا ترکیبی از این دو شناخته می شده اند که هم اینک به نام بت پرستی معرفی می گردند .  بسیاری از نمادهایی که بر قبور و مزارها حک شده اند برگرفته از نمادهای همین الهه ها و ایزدان هستند این ایزدان هر یک نشانگر اوج غرایز و صفات انسانی و برخی فرا انسانی بوده اند . در این مبحث به معرفی برخی از این الهه ها به صورت تیتر وار می پردازیم .

برخی از الهه هایی که به عناصر طبیعی اشاره داشتند :

الهه ارد که الهه ای است که به نام دختر هورمزد و سپندارمز شناخته میشده است .

الهه اپام نپات که الهه باران و بارش باران بوده است .

الهه مهر که به خورشید و مهر اشاره دارد بیشتر به نام میترا شناخته میشود با نماد انسانی و کلاه فریگی خاص میترا . 

الهه اوش بام که به پرتوهای خورشید اشاره دارد . الهه پرتوها و اشعه های خورشید است .

الهه آذر که همان الهه آتش بوده است .

الهه وایو که الهه ای برای خشم طبیعت بوده است الهه طوفان و گردباد در باستان بوده است .

و برخی از الهه هایی که به صفات انسانی اشاره داشته است عبارتند از :

الهه مهراوه که به پاکی و دوری از نجاست شناخته میشد .

الهه بغ که الهه ای بوده برای خوشی و شادی و خوشگذرانی را برای مردم تقسیم میکرده است .

الهه اشتاد که ایزدی بوده برای درستی و راستی و پرهیز از دورویی .

الهه مهرداد همانطور که از نامش پیداست ایزدی بوده که خورشید به مردم عطا میکرده و هدیه خورشید و گرمی  و روشنایی بوده است 

الهه آریامن که ایزدی بوده برای آسایش و آرامش و دوستی و همدلی .

و برخی دیگر که متاسفانه هم اینک در خاطر بنده نمانده .

دلیل انعکاس این مطلب و بیان این ایزدان و الهه ها این بود که کمی با علت و چرایی نمادهای به کار رفته در قبور و اماکن مذهبی باستانی بیشتر آشنا شویم . 

این ایزدان و امثالهم هریک دارای نماد جسمانی بوده  که هم اینک ما با نام بت و بت پرستی به آن می نگریم و برای آنان هدایا و نذر و نیاز میکرده اند و قربانی می داده اند . اعتقاد به ایزدان و الهه ها به مرور از بین رفت ( به غیر از میترا یا مهر ) ولی نمادهایی که این ایزدان داشتند با آیین و دین جدید آریاییان عجین شد به طوریکه برخی از نمادهای آنان در دین زرتشتیان نیز بکار گرفته میشد . برای مثال بکار گیری نماد بانوی بالدار در اماکن مذهبی و یا نماد تنه انسان با چهره حیوانی که نماد اهریمن است.

خرید بهترین فلزیاب های دنیا 09013545415